Επενδύσεις στον τομέα της γεωργίας-κτηνοτροφίας

Αναπτυξιακός Νόμος 4399/2016: Επιχειρηματικότητα Πολύ Μικρών και Μικρών Επιχειρήσεων (Β' Κύκλος)

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ-ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ

Ο συνολικός προϋπολογισμός του παρόντος καθεστώτος ανέρχεται σε 150.000.000 ευρώ, εκ των οποίων 145.000.000 ευρώ που αφορούν τα είδη ενίσχυσης της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης προέρχονται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων και τα 5.000.000 ευρώ αφορούν το είδος ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής.

Ελάχιστο επιλέξιµο ύψος

Οι επιχειρήσεις, των οποίων το επιλέξιμο ύψος των επενδυτικών σχεδίων υπερβαίνει τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ και υπάγονται στο καθεστώς ενίσχυσης του παρόντος, υποχρεούνται να λάβουν τη νομική μορφή εμπορικής εταιρείας ή συνεταιρισμού πριν από την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου.
Για επενδυτικά σχέδια των οποίων το επιλέξιμο κόστος υπερβαίνει τις τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ, υπάρχει η υποχρέωση τήρησης διπλογραφικού συστήματος (βιβλία Γ ́ κατηγορίας)

Δικαιούχοι

• Ατοµική επιχείρηση,
• Εµπορική εταιρεία,
• Συνεταιρισµός,
• Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, Αγροτικοί Συνεταιρισµοί (ΑΣ), Οµάδες Παραγωγών (ΟΠ), Αγροτικές Εταιρικές Συµπράξεις (ΑΕΣ).

Οι ομάδες παραγωγών του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 αποτελούν αυτοτελείς νομικές οντότητες του συνεταιριστικού ή εμπορικού δικαίου ή σαφώς οριζόμενα μέρη αυτών ή νομικά πρόσωπα του αστικού δικαίου με πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα, εφόσον έχουν αναγνωριστεί ως τέτοιες.

• Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες,
• Επιχειρήσεις που λειτουργούν µε τη µορφή κοινοπραξίας µε την προϋπόθεση καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ,
• Δηµόσιες και δηµοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους

Περιεχόμενο επενδυτικού σχεδίου
 
Τα επενδυτικά σχέδια που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας απόφασης, μπορεί να αφορούν είτε σε ίδρυση νέας μονάδας, είτε σε επέκταση υφιστάμενης μονάδας, είτε σε εκσυγχρονισμό, με ή χωρίς μετεγκατάσταση, υφιστάμενης μονάδας, υπό την προϋπόθεση ότι τα επενδυτικά σχέδια, που υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος, έχουν το χαρακτήρα αρχικής επένδυσης και συγκεκριμένα να πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• δηµιουργία νέας µονάδας,
• επέκταση της δυναµικότητας υφιστάµενης µονάδας,

Επενδυτικό σχέδιο επέκτασης της δυναμικότητας μιας υφιστάμενης γεωργικής εκμετάλλευσης έχουμε στις περιπτώσεις που με το εν λόγω σχέδιο αυξάνεται η υφιστάμενη παραγωγική δυναμικότητα (capacity) της μονάδας (αύξηση της καλλιεργούμενης έκτασης, επέκταση υφιστάμενου θερμοκηπίου,  -  νέα πτέρυγα, επέκταση υφιστάμενης κτηνοτροφικής μονάδας - νέα πτέρυγα κτλ).

• διαφοροποίηση της παραγωγής µιας µονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτήν,
• θεµελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάµενης µονάδας,

Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού η μονάδα μπορεί να αυξήσει τη δυναμικότητά της, εφόσον αυτό δεν αντίκειται σε συγκεκριμένες κάθε φορά εθνικές ή κοινοτικές διατάξεις και έχει εφοδιαστεί με τις απαραίτητες προς τούτο αδειοδοτήσεις

Προϋποθέσεις – Περιορισμοί - Όροι

Με το επενδυτικό σχέδιο επιδιώκεται τουλάχιστον ένας από τους ακόλουθους στόχους:

βελτίωση των συνολικών επιδόσεων και της βιωσιμότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης, ιδίως μέσω της μείωσης του κόστους παραγωγής ή της βελτίωσης και αναδιάταξης της παραγωγής,

βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος, των συνθηκών υγιεινής ή των προτύπων καλής μεταχείρισης των ζώων, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω επένδυση υπερβαίνει τα ισχύοντα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

δημιουργία και βελτίωση υποδομής που συνδέεται με την ανάπτυξη, την προσαρμογή και τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας.

Επιλέξιμοι Κλάδοι

Μπορούν να υπαχθούν σε καθεστώτα ενισχύσεων του Ν. 4399/2016, επενδυτικά σχέδια της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής, στους ακόλουθους τομείς, τα οποία αφορούν συγκεκριμένα σε:

Α. στον τομέα φυτικής παραγωγής:
Εκμεταλλεύσεις όλων των τύπων και παραγωγικών συστημάτων φυτικής παραγωγής, όπως

• συμβατική
• πιστοποιημένη –ολοκληρωμένη
• βιολογική
• υπαίθρια
• υπό κάλυψη (θερμοκήπια, θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών θερμοκηπιακού τύπου, δικτυοκήπια κ.α.)

Β. στον τομέα ζωικής παραγωγής:
Κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις για ίδρυση νέων, επέκταση υφιστάμενων εγκαταστάσεων ή εκσυγχρονισμό υφιστάμενων εγκαταστάσεων όπως αυτές περιγράφονται στο ν. 4056/2012 (ΦΕΚ 52/Α ́/2012). Συγκεκριμένα υπάγονται επενδυτικά σχέδια όλων των παραγωγικών κατευθύνσεων καθώς και όλων των τύπων εκτροφής, και υπό τους περιορισμούς και όρους που τίθενται ακολούθως, που αφορούν σε:

• Βοοτροφικές μονάδες.
• Αιγοπροβατοτροφικές μονάδες.
• Χοιροτροφικές μονάδες.
• Μονάδες μονόπλων.
• Μονάδες εκτροφής γουνοφόρων ζώων.
• Μονάδες εκτροφής θηραμάτων και θηραματικών ειδών (με την επιφύλαξη των ισχυουσών δασικών διατάξεων για τα εν λόγω είδη σε εκτροφές).
• Μονάδες εκτροφής σαλιγκαριών.
• Σηροτροφικές μονάδες.
• Μονάδες μελισσοκομίας, παραγωγής μελιού, κεριού μελισσών και λοιπών προϊόντων κυψέλης.
• Μονάδες εκτροφής κόνικλων, μέχρι το όριο δυναμικότητας των 2.000 θηλυκών αναπαραγωγής.
• Πτηνοτροφικές μονάδες για τους ακόλουθους τύπους εκτροφών και υπό τους ακόλουθους περιορισμούς και όρους:
  • εναλλακτικοί τύποι εκτροφών, πλην στρουθοκαμήλων, για την παραγωγή κρέατος πουλερικών βιολογικής εκτροφής, ελευθέρας βοσκής, παραδοσιακά ελευθέρας βοσκής, απεριόριστης ελευθέρας βοσκής,
  • εναλλακτικοί τύποι εκτροφών, πλην στρουθοκαμήλων, για την παραγωγή αυγών πουλερικών βιολογικής εκτροφής, ελευθέρας βοσκής, αχυρώνα
  • συμβατικές εκτροφές πουλερικών, πλην στρουθο-καμήλων, για παραγωγή αυγών ή κρέατος, για εκσυγχρονισμό υφιστάμενων μονάδων. Ειδικά για τις συμβατικές μονάδες εκτροφής ινδιάνων, υπάγεται επίσης η ίδρυση νέων μονάδων
  • πτηνοτροφεία αναπαραγωγής ή και εκκολαπτήρια αυγών, για ίδρυση νέων μονάδων, επέκταση υφιστάμενων μονάδων ή εκσυγχρονισμό υφιστάμενων μονάδων.
  • Για συνεταιρισμούς, για επιχειρήσεις νεοσσών και για επιχειρήσεις με συνεργαζόμενους πτηνοτρόφους (για επιχειρήσεις που παρέχουν νεοσσούς προς πάχυνση σε πτηνοτροφικές μονάδες και μετά την ολοκλήρωση της πάχυνσης, παραλαμβάνουν τα έτοιμα για σφαγή κοτόπουλα και τα διανέμουν μέσω του δικτύου τους προς πώληση), η συνολική δυναμικότητα μετά την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τη μέση παραγωγή ή/και διακίνηση της τελευταίας πενταετίας, αυξημένη κατά 20%.

Επιλέξιµες δαπάνες
 
1. Ενσώµατα στοιχεία ενεργητικού

• Κατασκευή,  επέκταση, εκσυγχρονισµός κτιριακών εγκαταστάσεων και ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων κτηρίων και η διαµόρφωση του περιβάλλοντος χώρου (έως 45% του συνολικού κόστους).
• Αγορά μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού
• Χρηματοδοτική μίσθωση μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού (ο εξοπλισμός θα περιέλθει στην κυριότητα του μισθωτή κατά τη λήξη της σύμβασης)
• Εκσυγχρονισμός ειδικών εγκαταστάσεων (δεν αφορούν σε κτίρια)
• Μεταφορικά μέσα εντός της μονάδος(Μεταφορικά μέσα που κινούνται εκτός του χώρου της μονάδας δεν είναι επιλέξιμα.)
• δαπάνες επενδύσεων για εξοπλισμό και εγκαταστάσεις άρδευσης, μόνο εφόσον η επένδυση αυτή επιφέρει μείωση της προηγούμενης κατανάλωσης ύδατος τουλάχιστον κατά 25%, και η μέτρηση κατανάλωσης ύδατος στο επίπεδο της ενισχυόμενης επένδυσης έχει τεθεί ή πρέπει να τεθεί σε λειτουργία ως μέρος του επενδυτικού σχεδίου.
• επενδύσεις που αφορούν στη δημιουργία ταμιευτήρα ή/και επενδύσεις που αφορούν στην αποκλειστική χρήση ανακυκλωμένων εκτός της μονάδας υδάτων οι οποίες δεν επηρεάζουν υπόγεια ή επιφανειακά ύδατα (π.χ. παροχή υδροδότησης αποκλειστικά από ύδατα βιολογικού καθαρισμού).

2. Άυλα στοιχεία ενεργητικού

Συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων, προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης της επιχείρησης. (έως 75% του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών πλην της κατηγορίας των μη περιφερειακών ενισχύσεων).

3. Δαπάνες εκτός Περιφερειακών Ενισχύσεων

• Επενδυτικές δαπάνες για μελέτες και αμοιβές συμβούλων (έως 50.000 ευρώ και έως 5% του συνολικού κόστους, μόνο για επιχειρήσεις που δεν έχει παρέλθει επταετία από την ημερομηνία ίδρυσης τους – 50% της μέγιστης ενίσχυσης του πίνακα με τα ποσοστά ενίσχυσης)
• Δαπάνες εκκίνησης. Αφορούν δαπάνες για την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, όπως νομικές και λογιστικές υπηρεσίες, οργανωτικές μελέτες κλπ (έως 100.000 ευρώ και έως 10% του συνολικού κόστους, μόνο για υπό ίδρυση μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις – 100% της μέγιστης ενίσχυσης του πίνακα με τα ποσοστά ενίσχυσης)

Οι ως άνω περιγραφόμενες δαπάνες πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στην επιχειρηματική εγκατάσταση που λαμβάνει την ενίσχυση και να παραμένουν συνδεδεμένες με το έργο, για το οποίο χορηγείται η ενίσχυση για τουλάχιστον τρία (3) έτη.

4. Μη επιλέξιμες δαπάνες

Δεν ενισχύονται οι εξής δαπάνες:

• τα λειτουργικά έξοδα της επένδυσης,
• η αγορά επιβατικών αυτοκινήτων έως έξι (6) θέσεων,
• η αγορά επίπλων και σκευών γραφείου
• η αγορά οικοπέδων, γηπέδων και αγροτεμαχίων. Σε περίπτωση αγοράς κτηριακών εγκαταστάσεων δεν μπορεί να ενισχυθεί το τμήμα της δαπάνης που αφορά στην αξία του οικοπέδου επί του οποίου αυτές έχουν ανεγερθεί,
• η εισφορά στο εταιρικό κεφάλαιο της αξίας μηχανημάτων και λοιπών παγίων στοιχείων,
• η ανέγερση ή επέκταση κτιριακών εγκαταστάσεων επί γηπέδου που δεν ανήκει κατά κυριότητα στο φορέα της επένδυσης, εκτός αν τούτο έχει παραχωρηθεί από το Δημόσιο ή φορέα του ευρύτερου δημόσιου τομέα ή έχει μισθωθεί για τον σκοπό αυτόν για δεκαπέντε (15) τουλάχιστον έτη από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.
• Οι μισθώσεις αυτές μπορεί να καταρτίζονται και με ιδιωτικό έγγραφο εφόσον τα στοιχεία τους υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην αντίστοιχη πλατφόρμα της Γ.Γ.Π.Σ (taxis) και το συμφωνητικό της μίσθωσης μεταγράφεται στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο ή καταχωρείται στο Κτηματολόγιο αρμοδίως.
• η αγορά δικαιωμάτων παραγωγής, δικαιωμάτων ενίσχυσης και μονοετών φυτών,
• η φύτευση μονοετών φυτών,
• oι δαπάνες για αγορά πολλαπλασιαστικού υλικού δεν ενισχύονται, ακόμα και αν αφορούν αγορά πολλαπλασιαστικού υλικού πολυετών φυτειών.
• οι εργασίες αποστράγγισης,
• οι επενδύσεις με σκοπό τη συμμόρφωση με τα ισχύοντα ενωσιακά πρότυπα.
• οι επενδύσεις βελτίωσης υφιστάμενης αρδευτικής εγκατάστασης ή στοιχείου αρδευτικής υποδομής σε υδάτινο σώμα η κατάσταση του οποίου έχει χαρακτηριστεί στο οικείο σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) ως κατώτερη της καλής ως προς την ποσότητα ή προκειμένου για επιφανειακά ύδατα ως προς το οικολογικό δυναμικό
• οι επενδύσεις που έχουν ως αποτέλεσμα την καθαρή αύξηση της αρδευόμενης έκτασης και επηρεάζουν ένα δεδομένο σύστημα υπόγειων ή επιφανειακών υδάτων.

Ποσοστά ενίσχυσης

Η ενίσχυση θα χορηγείται βάσει του εγκεκριμένου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων.
Για επιχειρήσεις του πρωτογενή τομέα η επιδότηση θα ανέρχεται όπως στον κάτωθι πίνακα.

Δεν προβλέπεται λήψη προκαταβολής

Το ανώτατο ποσό ενίσχυσης για την υπαγωγή σε καθεστώτα ενισχύσεων του ν. 4399/2016, επενδυτικών σχεδίων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας, δεν μπορεί να υπερβεί τις 500.000 ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο και ανά επιχείρηση

Επιπλέον περιορισμοί

Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο μπορεί να φτάσει έως τα 3εκ ευρώ,
Οι παρεχόμενες σε κάθε φορέα ενισχύσεις δεν μπορούν να υπερβούν σωρευτικά τα 10 εκ. ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα 20 εκ. ευρώ για το σύνολο των συνδεδεμένων και συνεργαζόμενων επιχειρήσεων

Ιδία συμμετοχή

Η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου δύναται να γίνει είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων, είτε με εξωτερική χρηματοδότηση, με την προϋπόθεση ότι το 25% του συνολικού επενδυτικού κόστους δεν περιέχει καμία κρατική ενίσχυση, στήριξη ή παροχή.
Μπορεί να καλύπτεται με τους ακόλουθους τρόπους:

• με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου από νέες εισφορές σε μετρητά.
• με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών και με την προϋπόθεση επαρκούς ρευστότητας της επιχείρησης
• με την ανάλυση υφιστάμενων αποθεματικών, τα οποία δεσμεύονται σε ειδικό λογαριασμό και δεν μπορούν να διανεμηθούν πριν την παρέλευση πέντε ή τριών ετών για ΜΜΕ από την ολοκλήρωση και έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης.
• με τραπεζικό δάνειο ή δάνειο από άλλους χρηματοδοτικούς οργανισμούς ή ομολογιακό δάνειο εκδιδόμενο με δημόσια ή μη εγγραφή τριετούς τουλάχιστον διάρκειας.

Διαδικασία αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων

Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων πραγµατοποιείται από έναν αξιολογητή, µε την συγκριτική αξιολόγηση εντός πενήντα (50) ημερών από την ημερομηνία λήξης του κύκλου υποβολής των αιτήσεων υπαγωγής.

Υλοποίηση και ολοκλήρωση επενδυτικών σχεδίων

Έναρξη εργασιών μπορεί να γίνει μετά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής.
Οι έλεγχοι ενός επενδυτικού σχεδίου μπορεί να είναι:
•  Τακτικός (μετά από αίτημα του φορέα επένδυσης – Διοικητικός ή Επιτόπιος)
Διενεργείται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
50% ολοκλήρωση οικονομικού και φυσικού αντικειμένου της επένδυσης
100% ολοκλήρωση οικονομικού και φυσικού αντικειμένου της επένδυσης και έναρξη παραγωγικής λειτουργίας
•  Έκτακτος (με απόφαση της Υπηρεσίας οποιαδήποτε στιγμή)
Ακολουθεί έλεγχος πληρότητας της έκθεσης η οποία καταρτίζεται από τα μέλη του οργάνου ελέγχου και η έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης.

Τροποποιήσεις

•  Αιτήµατα τροποποίησης των όρων της απόφασης υπαγωγής υποβάλλονται καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του έργου και έως την υποβολή αιτήµατος τελικού ελέγχου.
•  Tο αίτηµα θα πρέπει να πληροί συγκεκριµένες προϋποθέσεις και υποβάλλεται για συγκεκριµένους λόγους.
•  Tο αίτηµα τροποποίησης συνοδεύεται από παράβολο.

Ολοκλήρωση επενδυτικού σχεδίου
 
Ολοκλήρωση έως 3 έτη από την ηµεροµηνία δηµοσίευσης της απόφασης υπαγωγής και δυνατότητα παράτασης 2 έτη με την προϋπόθεση:
•  Ηλεκτρονική υποβολή αιτήµατος παράτασης προ της λήξης της προθεσµίας ολοκλήρωσης
•  Υλοποίηση του 50% του φυσικού και οικονοµικού αντικειµένου