Τι είναι η θερμική καταπόνηση (Heat stress);

Η θερμική καταπόνηση παρατηρείται όταν η παραγωγή θερμότητας από την αγελάδα είναι μεγαλύτερη από την απώλεια θερμότητας.

Τι προκαλεί η θερμική καταπόνηση στις αγελάδες και στη γαλακτοπαραγωγή;

Η υψηλή θερμοκρασία, η υγρασία, η ηλιακή ακτινοβολία και η μειωμένη ροή του αέρα αποτελούν παράγοντες κινδύνου. Η υψηλή σχετικά υγρασία ελαττώνει την εξάτμιση και μειώνει την απώλεια θερμότητας από την αγελάδα, μέσω της εφίδρωσης και την αναπνοής. Οι αγελάδες αποβάλλουν θερμότητα κατά τη διάρκεια της νύχτας, όπου επικρατεί χαμηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος.

Ποια είναι τα συμπτώματα θερμικής καταπόνησης (Heat stress);

   • Μειωμένη εμφάνιση οίστρου
   • Μειωμένη γαλακτοπαραγωγή
   • Μεταβολή σύστασης γάλακτος, πχ. μείωση της περιεκτικότητας του σε λίπος και πρωτεΐνες
   • Αναζήτηση χώρων με φυσικό αερισμό
   • Αυξημένη πρόσληψη νερού
   • Μειωμένη πρόσληψη τροφής
   • Ταχύπνοια και εφίδρωση

Ποια είναι τα σημάδια θερμικής καταπόνησης (Heat Stress);

Ο αριθμός αναπνοών/λεπτό είναι το πρώτο και πολύ εύκολα αντιληπτό σημάδι, συχνά πριν φτάσει η θερμοκρασία σε πολύ υψηλά επίπεδα. Ο φυσιολογικός αριθμός αναπνοών/λεπτό είναι 15-35 για τις αγελάδες σε ηρεμία. Στις 40-60 αναπνοές/λεπτό η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται και το ζώο έχει θερμοκρασία περίπου 39ο C. Σε περιπτώσεις που η συχνότητα των αναπνοών είναι πάνω από 70/λεπτό, σημαίνει πως η αγελάδα βρίσκεται ήδη σε θερμική καταπόνηση. Σύμφωνα με τους δείκτες θερμοκρασίας-υγρασίας παρακάτω φαίνονται τα στάδια από τις φυσιολογικές συνθήκες θερμοκρασίας του ζώου έως τη θερμική καταπόνηση.

Έντονη καταπόνηση-ΤΗΙ: πάνω από 86 βαθμούς
Ρυθμός αναπνοής: 120-140 αναπνοές/λεπτό
Θερμοκρασία απευθυσμένου: 41^ο C
Μέτρια-Έντονη καταπόνηση-ΤΗΙ: 77-86 βαθμούς
Ρυθμός αναπνοής: 85 αναπνοές/λεπτό
Θερμοκρασία απευθυσμένου: 40^ο C
Ήπια-Μέτρια καταπόνηση-THI: 71-76 βαθμούς
Ρυθμός αναπνοής: 75 αναπνοές/λεπτό
Θερμοκρασία απευθυσμένου: 39^ο C
Κατώτατο όριο καταπόνησης-THI: 32-70 βαθμούς
Ρυθμός αναπνοής: 60 αναπνοές/λεπτό
Θερμοκρασία απευθυσμένου: 38,5^ο C

Πώς ελαχιστοποιούμε τη θερμική καταπόνηση;

Νερό: Μία αγελάδα η οποία αρμέγεται, σε φυσιολογικές συνθήκες απαιτεί περισσότερο από 100 λίτρα/ημέρα το οποίο θα καταναλώσει σε 2-6 φορές/ημέρα. Βεβαιωθείτε πως η ροή του νερού στις ποτίστρες είναι τέτοια που το νερό θα είναι επαρκώς διαθέσιμο καθόλη τη διάρκεια της ημέρας. Οι περισσότερες αγελάδες καταναλώνουν νερό μετά την αρμεγή, άρα η εγκατάσταση των ποτιστρών πρέπει να είναι αντίστοιχη σε κάθε στάβλο. Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να δοθεί στην προσβασιμότητα και την επάρκεια των ποτίστρων. Πρεπει να υπάρχουν τουλάχιστον δυο ποτίστρες σε κάθε ομάδα ζώων, όχι τοποθετημένες σε τυφλά σημεία. Επίσης η διαθεσιμότητα για όλα τα ζώα υπολογίζεται από το μήκος αυτών. Απαιτούνται 10 εκατοστά μήκος ανά αγελάδα.

Διατροφή: Εξασφαλίστε ένα σιτηρέσιο υψηλής ποιότητας. Χορηγήστε το σιτηρέσιο 2 ή και 3 φορές την ημέρα και φροντίστε να υπάρχει πάντοτε διαθέσιμη φρέσκια τροφή.

Σκιά: Χρησιμοποιήστε δίχτυ σκίασης κατά τη διάρκεια των μηνών με αυξημένο ηλιακό φως.

Διαχείριση: Φροντίστε για επαρκή αερισμό και δροσισμό στα σημεία συγκεντρώνονται οι αγελάδες. Δηλαδή στο χώρο αναμονής του αρμεκτηρίου. Μειώστε το χρόνο που παραμένουν πολλές αγελάδες μαζί συγκεντρωμένες (χώρος αναμονής) δημιουργώντας μικρότερες ομάδες εάν είναι δυνατόν. Απομονώστε τις αγελάδες που έχουν επηρεαστεί περισσότερο από τη θερμική καταπόνηση σε ένα σημείο όπου υπάρχει σωστή παροχή σκίασης και αερισμού/δροσισμού.

Δροσισμός: Καταιονιστήρες (μπεκ) ψεκασμού των αγελάδων μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ώστε να τις μουσκεύουν και να βοηθούν την αποβολή της θερμότητας μέσω της εξάτμισης. Χρειάζεται προσοχή στους χειρισμούς αυτούς, διότι παράλληλα αυξάνεται και η υγρασία στον στάβλο. Η αποτελεσματικότητα του καταιονισμού εξαρτάται από την εξάτμιση του νερού με τη χρήση ανεμιστήρων.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για αερισμό - δροσισμό